Thay vì cảm thấy hãnh diện, tự hào khi có người vợ xinh đẹp và giỏi giang, anh Khánh lại thấy mình kém cỏi, xen vào đó là cả sự tự ti, xấu hổ.
Anh Khánh (35 tuổi, ở Hà Nội) chia sẻ, vợ anh là một người tài giỏi, xinh đẹp, kiếm được nhiều tiền, có chức vụ cao ở công ty. Còn anh chỉ là một nhân viên bình thường. Vì điều này, anh luôn có cảm giác yếu thế, mặc cảm vì kém cỏi hơn vợ.
“Nói thật, từ bao giờ, tự nhiên đi bên cạnh vợ không còn là niềm tự hào nữa mà là nỗi sợ hãi của một kẻ làm chồng như tôi. Tôi cũng có nói vợ ăn mặc nhẹ nhàng thôi nhưng vợ thì cứ thích lộng lẫy. Vì người cô ấy đẹp, cô ấy thích phô ra. Còn tôi thì không thể cấm đoán vợ, rồi lại sợ vợ nghĩ, mình quá tự ti. Mà cô ấy cũng lạ, đi cùng cứ khoác tay trong khi tôi muốn trốn tránh. Có lúc, tôi như bảo vệ của siêu mẫu, chân dài…”, anh Khánh tâm sự.
Vì quá tự ti và mặc cảm nên anh Khánh đã tìm đến bác sĩ tâm lý để được tư vấn.
Ảnh minh họa
Trực tiếp thăm khám và điều trị cho bệnh nhân, Ths.BS Nguyễn Hồng Bách, Viện Tâm lý học và Truyền thông (Hội Tâm lý học Việt Nam) cho biết: “khi tới khám, người chồng tâm sự rằng anh cảm thấy sợ mỗi khi đi cạnh vợ, hay thậm chí ở nhà cũng luôn khép nép trước mặt vợ. Vợ anh, thậm chí cả bạn bè của anh chị, đều nhận ra điều này. Người chồng ngày càng mặc cảm, thường xuyên mất ngủ, phải nhờ đến sự can thiệp của bác sĩ”.
Anh Khánh được bác sĩ chẩn đoán mắc phức cảm tự ti và đây chính là nguyên nhân khiến anh có những triệu chứng kể trên.
Đáng chú ý, trường hợp như anh Khánh không phải hiếm khi 1 tháng gần đây, bác sĩ Bách đã tiếp nhận 6 trường hợp bị phức cảm tự ti.
Phức cảm tự ti là gì?
Phức cảm tự ti có thể gặp ở mọi lứa tuổi, trong đó có tỷ lệ mắc cao ở nhóm từ 8-22 tuổi. Người bệnh đến điều trị tâm lý vì không tự tin về ngoại hình, gia đình, học tập, mối quan hệ với bạn bè…
Phức cảm tự tin không ảnh hưởng đến tính mạng ngay lập tức, nhưng tác động lớn đến cuộc sống hằng ngày. Trẻ em phức cảm tự tị có thể sợ giao tiếp, thậm chí bỏ học, không dám đến nơi đông người. Với người trưởng thành, họ mất tự tin, đánh giá thấp bản thân, luôn cho mình kém cỏi.
Phức cảm tự ti nếu không được can thiệp có thể làm mất đi tư duy định nghĩa cá nhân, khiến một người mất hẳn góc nhìn cá nhân để đưa ra quyết định với bản thân.
Ngoài ra, phức cảm tự ti ở mức độ nặng có thể gây ra “phản phức cảm tự ti”, khi tự ti quá mức có thể gây ra rối loạn ái kỷ và rối loạn hoang tưởng, quá tự tin vào bản thân. Người bệnh có xu hướng đổ lỗi và không chịu trách nhiệm với lỗi do bản thân gây ra. Bệnh nhân khi rơi vào trạng thái này sẽ phải điều trị tâm thần, dùng thuốc và điều trị tâm lý.
Dấu hiệu của phức cảm tự ti
Theo bác sĩ Bách, người phức cảm tự ti thường sẽ có những dấu hiệu:
